Końcówka roku to czas, w którym zwykle pojawia się bardzo wiele „przypominaczy” dotyczących inwestowania w IKE oraz IKZE. „Skorzystaj z oferty, wpłać, zaoszczędź nawet kilka tysięcy złotych na podatkach” itp… Zawsze mnie zastanawiało dlaczego dopiero wtedy wszyscy sobie o tym przypominają? W końcu idą święta, są większe wydatki związane z końcem roku, za chwilę ferie etc. Czy jak ktoś przez cały rok nie wpłacał na IKE lub/i IKZE to znajdzie wolne środki, aby to zrobić dopiero pod koniec grudnia? W końcu oszczędzać można, a nawet warto przez cały rok, systematycznie!
Dlatego też idąc tym tropem zachęcam, aby o wpłatach na IKE (indywidualne konto emerytalne) oraz IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego) nie zapominać, zostało już niewiele czasu.
Limity dla IKE w 2024 r.
W bieżącym roku limit wpłaty na IKE jest wyższy niż w roku ubiegłym. Związane to jest z prognozą wyższego przeciętnego wynagrodzenia (PPW) w gospodarce narodowej w 2024 r. Wynosi ono 7824 zł. A zatem na IKE możesz wpłacić maksymalnie 23472 zł. Limit obliczamy jako 300% kwoty PPW. Wpłata nie musi być jednorazowa. Możesz wpłacić mniej, wpłat może być w ciągu roku wiele. Najważniejsze, aby nie przekroczyć tego limitu. Generalnie wtedy nic się złego nie stanie. Podmiot prowadzący rachunek zwróci ci wpłaconą (ponad limit) nadwyżkę.
Przypominam również o korzyściach inwestowania na IKE. Oszczędzający w ten sposób (III filar) są zwolnieni z 19% podatku od zysków kapitałowych. Korzyści podatkowe dotyczące IKE zobaczysz dopiero po ukończeniu przez Ciebie 60 r.ż. (lub 55, jeśli masz prawo do wcześniejszej emerytury) i spełnieniu pozostałych warunków. Wypłacając swoje pieniądze nie zapłacisz bowiem podatku od zysków kapitałowych. Wspomnę także o tym, że podatkiem nie będą obciążeni również Twoi spadkobiercy. Bez znaczenia czy dziedziczenie oszczędności będzie wynikało z przepisów ustawowych czy Twojej decyzji. Otrzymujący pieniądze nie zapłacą ani podatku od zysków kapitałowych, ani podatku od spadków i darowizn. Forma wypłaty środków: przed terminem lub wypłata transferowa na swoje IKE bądź do PPE nie mają tutaj znaczenia.
Limity dla IKZE w 2024 r.
Podobnie jak dla IKE również i dla IKZE limity w 2024 r. są niż w 2023 r. Wynika to również z prognozy wyższego PPW. Limit na IKZE wyliczany jest jako 120% PPW oraz 180% dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Czyli limit maksymalny wyniesie odpowiednio 9388,80 zł oraz 14083,20 zł.
Korzyści podatkowe
W przypadku IKE korzyścią jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie środków. Natomiast dla IKZE zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych, a także wpłaty w danym roku podatkowym można odliczyć od podstawy opodatkowania.
Zwrot wpłaconych środków przed uzyskaniem uprawnień emerytalnych
Jednak uważajcie. Wypłata z IKE lub IKZE przed uzyskaniem uprawnień emerytalnych wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku. W przypadku IKE wypłata w całości lub w części („częściowy zwrot”), w przypadku zysku na inwestycji skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku od zysków kapitałowych. Natomiast przy IKZE wypłata możliwa jest tylko w całości (brak „częściowego zwrotu”) czyli de facto rozwiązanie umowy. Wypłata zwiększa podstawę opodatkowania w danym roku i wypłaconą kwotę doliczasz do swojego przychodu i opodatkowujesz.
IKE czy IKZE?
IKE to proste rozwiązanie. Możesz wpłacać (w ramach rocznego limitu), a po osiągnięciu wieku emerytalnego wypłacić bez konieczności zapłaty podatku od zysków kapitałowych. W przypadku IKZE „zysk” widać znacznie szybciej. Otóż wpłaty na IKZE obniżają podstawę opodatkowania więc korzyść będzie widoczna już przy okazji rozliczania kolejnego PITu.
W dużym skrócie, masz podstawę opodatkowania 100 tysięcy złotych i na IKZE w 2024 r. wpłaciłeś 10 tysięcy złotych. A zatem np. na PIT-37 zapłacisz podatek od 90 tysięcy (zamiast od 100). W pierwszej grupie podatkowej (12%) oznacza to zatem podatek w wysokości 10,8 tysiąca złotych zamiast 12 tysięcy. 12% od 10 tysięcy (wpłacone na IKZE) to właśnie korzyść podatkowa w wysokości 1200 zł.
Przykład liczbowy
Jeżeli wpłacisz na IKZE 1000 złotych to 12% (lub nawet 32%) tej kwoty do Ciebie wróci w formie nadpłaconego podatku. A zatem wpłacasz de facto 880 zł, ale na rachunku IKZE „pracuje” dla Ciebie cały tysiąc. Na IKE wpłacasz również 880 złotych. Załóżmy, że w całym okresie inwestowania (to może być -naście lub -dziesiąt lat) wynik na inwestycji wyniesie 250% (to nie musi być dużo biorąc pod uwagę inflację). Na rachunku IKE zysk wyniesie zatem 2200 zł (880 x 2,5) a na IKZE 2500 zł (1000 x 2,5). Łącznie (wpłata i zysk) masz 3080 zł (880 + 2200) na IKE i 3500 zł (1000 + 2500) na IKZE. W jednym i drugim przypadku nie ma podatku od zysków kapitałowych (19%), ale w przypadku IKZE musisz podatek 10%. Zostanie więc 3150 zł (3500 – 10% z 3500) a na IKE 3080 zł. Zysk (wypłata minus wpłata początkowa) to odpowiednio 2200 zł IKE i 2270 zł IKZE. Zysk po opodatkowaniu wyniesie 250% dla IKE i jednak 258% dla IKZE. A zatem wynika z tego, że (w omawianym przypadku) IKZE jest bardziej zyskowne o 3,2% lub 8 punktów procentowych.
Czy warto oszczędzać?
Pytanie raczej retoryczne. Warto i wręcz trzeba! Nie wiem jak Wy, ale ja nie spodziewam się emerytury w sensownej wysokości. Te przewidywane około 30-35% ostatniego wynagrodzenia zupełnie mnie nie satysfakcjonuje. Dlatego też oszczędzam, inwestuję również m.in. w IKE i IKZE niemal od samego początku. Niestety promocja na IKE, z której korzystałem od 10 lat się skończyła. Bank dopisywał mi co roku 7,29% netto na koncie oszczędnościowym. Naprawdę godna wartość w sytuacji, gdy oprocentowanie zwykłych depozytów było minimalne. Było to konto z gwarancją BFG czyli depozyt gwarantowany. Obecnie IKE i także IKZE w funduszach inwestycyjnych. Wyniki jeszcze lepsze niż wcześniej na depozycie. Aczkolwiek depozyt bankowy ryzyka jest pozbawiony, fundusze już nie. Jednak każdy może dobrać odpowiednią strategię pod siebie (pomaga w tym ankieta MIFID).