Od 1 stycznia 2024 roku zmieniły się przepisy dotyczące sposobu rozliczania podatku od zysków kapitałowych dla osób fizycznych. Zmiany dotyczą również tych, które inwestują w fundusze inwestycyjne, ale także w inne instrumenty finansowe.
Wcześniej (czyli do rozliczenia za 2023 r. włącznie) podatek był pobierany przez podmiot obsługujący inwestycję czyli m.in. TFI (towarzystwo funduszy inwestycyjnych). A zatem klient (po sprzedaży jednostek uczestnictwa) otrzymywał na konto już kwotę netto. Oczywiście potrąconą o podatek, jeżeli taki był należny. Nie dotyczyło to jedynie wyniku na inwestycjach w akcje spółek na GPW. W tym wypadku inwestor otrzymywał PIT-8C i sam go rozliczał.
Zmiana od rozliczenia za 2024 r.
Od 1.01.2024 r. kwota z inwestycji (po umorzeniu jednostek uczestnictwa) są wypłacane w kwocie brutto. A zatem inwestor (tak jak w przypadku akcji) otrzyma PIT-8C i samodzielnie będzie musiał obliczyć i zapłacić podatek od zysków kapitałowych. Oczywiście może się zdarzyć, że wynik na inwestycji będzie ujemny. Wtedy również należy złożyć PIT-38 i wykazać stratę. Będzie ona mogła zostać rozliczona z zyskami w kolejnych 5 latach.
Dzięki wprowadzanym zmianom, nawet przez 5 lat kalendarzowych, możesz obniżać podatek kompensując ze sobą zyski czyli uzyskane dochody z inwestycji ze stratami z:
- jednego funduszu inwestycyjnego z dochodami z innego funduszu,
- funduszy inwestycyjnych z dochodami z innych wybranych instrumentów rynku kapitałowego (np. akcji, obligacji skarbowych notowanych na rynku, obligacji korporacyjnych).
Zgodnie z obecnym stanem prawnym, jeżeli w tym samym roku wypłacisz z funduszu inwestycyjnego środki z zyskiem np. 1 000 zł i jednocześnie uzyskasz stratę w wysokości 1 000 zł z bezpośredniej sprzedaży akcji, możesz wykazać w rozliczeniu (PIT-38) zarówno dochód z inwestycji w fundusze (10 000 zł), jak również stratę na akcjach (10000 zł) i skompensować oba wyniki. W tym przypadku zysk i strata się równoważą i nie zapłacisz podatku od zysków kapitałowych.
Natomiast zgodnie z poprzednio obowiązującymi przepisami, fundusz odprowadziłby podatek od zysków kapitałowych z inwestycji w funduszu (10 000 zł) w wysokości 1900 zł i nie byłoby możliwości jego obniżenia o stratę uzyskaną na sprzedaży akcji.
Otrzymane PIT-8C
Od każdego podmiotu inwestor otrzyma osobny PIT-8C. Czyli tych dokumentów może być kilka a nawet kilkanaście. Podmioty zobowiązane mają obowiązek dostarczyć podatnikowi PIT-8C (za 2024 r.) do końca lutego 2025 r. Wstępnie rozliczony PIT-38 znajdziesz również w usłudze „Twój e-PIT”. Ten sam PIT-8C trafi również do właściwego urzędu skarbowego (do końca stycznia).
Pamiętaj! PIT-8C nie jest zeznaniem podatkowym – to jedynie informacja wystawiana przez m.in. fundusz w związku ze złożoną dyspozycją odkupienia jednostek uczestnictwa lub ich konwersji między funduszami. Stanowi ona podstawę do wypełnienia rocznego zeznania podatkowego (PIT-38) i obliczenia należnego podatku.
Złożenie PIT-38
Na podstawie otrzymanych informacji PIT-8C, zostanie przygotowana wstępna wersja Twojej deklaracji PIT-38, która będzie dostępna w usłudze »Twój e-PIT«. Jednostką odpowiedzialną za wypełnienie i udostępnienie zeznania jest Krajowa Administracja Skarbowa (KAS). Sporządzone przez KAS zeznanie podatkowe będzie aktywne od 15 lutego do 30 kwietnia.
Po zalogowaniu się do e-Urzędu Skarbowego:
- zaakceptujesz przygotowane zeznanie
- zmodyfikujesz i zaakceptujesz przygotowane zeznanie, lub
- odrzucisz przygotowane zeznanie
Jeśli nie podejmiesz żadnego z powyższych działań przed upływem terminu na złożenie zeznania rocznego, tj. do końca kwietnia, wówczas zeznanie przygotowane przez KAS zostanie automatycznie zaakceptowane i będzie traktowane jak złożone przez Ciebie. A zatem jeżeli będzie na nim zysk to powstanie również obowiązek zapłaty podatku. A z tytułu niezapłaconego w terminie podatku naliczane są odsetki od zaległości podatkowych. Możesz również zostać obciążony kosztami ewentualnych monitów.
Wysokość podatku
Podatek od zysków kapitałowych osób fizycznych wynosi 19% i jest pobierany od dochodu (zysku) uzyskanego z inwestycji. W przypadku, gdy koszt uzyskania przychodu z inwestycji jest wyższy niż uzyskany przychód, powstaje z kolei strata, którą można skompensować z dochodami z innych inwestycji w okresie pięciu kolejnych lat podatkowych.
Rozliczenie straty
Dochody z udziału w funduszu inwestycyjnym będziesz mógł skompensować ze stratami m.in. z:
- odkupienia jednostek uczestnictwa w innych funduszach inwestycyjnych otwartych lub specjalistycznych funduszach inwestycyjnych otwartych w tym: zarządzanych przez inne towarzystwa funduszy inwestycyjnych,
- wykupu certyfikatów inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych (np. oferowanych publicznie),
- umorzenia, odkupienia, wykupienia tytułów uczestnictwa w innych funduszach kapitałowych np. ETF (Exchange Traded Funds) i UFK (Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe),
- odpłatnego zbycia udziałów w spółce, udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych (np. akcji, obligacji skarbowych notowanych na rynku, obligacji korporacyjnych),
- odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających (np. kontraktów terminowych na WIG20).
źródło:
opracowanie własne na podstawie materiałów z PKO TFI oraz Starfunds